کاپ قاعدگی چیست

کاپ قاعدگی نوعی محصول بهداشتی دوران قاعدگی است که قابلیت چند بار استفاده را دارد. کاپ قاعدگی  مانند یک فنجان کوچک و منعطف به صورت قیفی شکل و معمولا از جنس سیلیکون می باشد و از دو بخش قیف و ساقه تشکیل شده است و برای جمع آوری خون قاعدگی در واژن قرار می گیرد. از دلایل اصلی استفاده از کاپ قاعدگی، رهایی از تعویض مکرر نوار بهداشتی و جلوگیری از ایجاد لکه خون روی لباس است.

 نحوه استفاده از کاپ قاعدگی

اگر چه امکان تهیه اکثر برندها از فروشگاه های آنلاین وجود دارد اما در ابتدا باید اندازه مناسب کاپ برای واژن خود را بدانید چون کاپ های قاعدگی در نسخه های بزرگ و کوچک تولید شده و به فروش می رسند.

جهت تعیین اندازه مناسب کاپ قاعدگی باید موارد زیر در نظر گرفته شود

•        سن : سایز کوچکتر کاپ معمولا برای زنان زیر 30 سال و سایز بزرگتر برای زنان بالای 30 سال مناسب است.

•        محل قرارگیری دهانه رحم : اگر دهانه رحم در محل پایین تری قرار دارد سایز کوچکتر مناسب است

تعیین ارتفاع کاپ :  برای اندازه گیری طول کانال واژینال می توان از پزشک کمک گرفت یا از طریق معاینه شخصی (با توجه به شکل زیر) طول حدودی آن را تعیین کرد (طول کانال واژینال معمولا 7 تا 10 سانتی متر می باشد)

•        شدت خونریزی قاعدگی : اگر میزان خونریزی کم و متوسط است سایز کوچک و اگر خونریزی شدید باشد بهتر است از سایز بزرگ استفاده شود. زنانی که شدت خونریزی متفاوتی طی دوران قاعدگی دارند می توانند در روزهای خونریزی با شدت زیاد از سایز بزرگ و در روزهای خونریزی با شدت کم از سایز کوچک استفاده کنند.(در روز های با شدت خونریزی زیاد اگر از کاپ قاعدگی سایز کوچکتر استفاده شود مجبور می شوید کاپ را زودتر تخلیه کنید)

•        ظرفیت کاپ قاعدگی

•        انعطاف پذیری کاپ

•        قدرت عضلات کف لگن : اگر به طور منظم ورزش هایی مانند پیلاتس یا کگل انجام می دهید و عضلات کف لگن قوی دارید کاپ قاعدگی سایز کوچک مناسب است.

•        تجربه بارداری و زایمان : نوع کوچکتر کاپ معمولا برای زنان زیر 30 سال که سابقه زایمان طبیعی ندارند و سایزهای بزرگتر برای زنان بالای 30 سال که تجربه زایمان طبیعی داشته یا خونریزی قاعدگی شدیدی دارند توصیه می شود چرا که زایمان سبب تغییر در اندام تناسلی و قدرت عضلات کف لگن می شود.

توصیه های قبل از استفاده از کاپ قاعدگی

استفاده از کاپ برای اولین بار ممکن است کمی احساس ناراحتی ایجاد کند  ولی با لغزنده کردن لبه آن راحت تر قابل استفاده خواهد بود. قبل از جاگذاری کاپ، لبه آن را با آب یا لوبریکانت  لغزنده کرده و سپس جاگذاری کنید.

نحوه جاگذاری

جهت جاگذاری به ترتیب مراحل زیر عمل کنید:

•        دست های خود را کاملا با آب و صابون بشویید

•        روی لبه فنجان آب یا لوبریکانت بمالید

•        کاپ قاعدگی را محکم تا کرده و در یک دست بگیرید به طوری که لبه آن رو به بالا قرار بگیرید (در شکل زیر به چند روش تا کردن کاپ توجه کنید)

•        در حالیکه لبه تا شده ی کاپ رو به بالاست آن را وارد واژن کنید به طوری که قسمتی از آن زیر دهانه رحم قرار بگیرد

•        زمانی که کاپ در واژن قرار گرفت آن را بچرخانید که هم تا شدگی آن باز شود و هم مهر و مومی از هوا ایجاد شده و از نشتی خون جلوگیری شود

اگر کاپ به درستی جاگذاری شود نباید وجود آن را حس کنید و به راحتی می توانید فعالیت های روزانه، نشستن، ایستادن و حتی پریدن را انجام دهید. همچنین برای اطمینان از جاگذاری مناسب کاپ، چند بار عضلات کف لگن را منقبض کنید

(در این شکل لوله طلقی شفاف را جهت درک بهتر جاگذاری، واژن در نظر بگیرید)

زمان خارج سازی کاپ قاعدگی

بسته به اینکه میزان خونریزی تا چه حدی شدید باشد می توان به طور متوسط تا 8 ساعت از کاپ قاعدگی استفاده کرد. در نتیجه می توان از کاپ برای محافظت از خونریزی در طول شب استفاده کرد. اگر خونریزی شدیدی را حس می کنید برای جلوگیری از نشت خون، حتما کاپ را زودتر از موعد مقرر خارج کنید.

چگونگی خارج سازی کاپ قاعدگی

•        مراحل زیر را دنبال کنید:

•        دست های خود را کاملا بشویید

•        انگشت شست و اشاره را داخل واژن قرار داده و ساقه کاپ را به آرامی به پایین بکشید تاحدی که بتوانید به بدنه آن دسترسی داشته باشید

•        پایه ی بدنه را کمی فشار دهید تا مهر و موم هوای ایجاد شده آزاد شود و نهایتا کاپ را جدا کرده و خارج کنید

•        پس از خارج کردن، خون کاپ را در سینک یا توالت خالی کنید

نگهداری و استریل سازی کاپ قاعدگی

کاپ های قاعدگی باید قبل از قرار دادن مجدد در واژن تمیز شسته شوند. خون کاپ باید حداقل سه بار در روز تخلیه شود. با نگهداری صحیح از 6 ماه تا 10 سال قابلیت استفاده از کاپ وجود دارد. جهت استریل کردن، در ظرفی به مقدار کافی آب بریزید (طوری که کاپ در آن غوطه ور شود) و آن را بجوشانید، سپس کاپ را در آب در حال جوشیدن به مدت 10 دقیقه قرار دهید و توجه داشته باشید که کاپ به ظرف داغ نچسبد. بلافاصله پس از ضدعفونی کردن از کاپ استفاده کنید.

در طی دوران قاعدگی پس از هر بار تخلیه کاپ، آن را با آب سرد کاملا آب کشی کنید و در صورت احساس نیاز می توانید آن را با آب گرم و صابون ملایم شسته و خوب آبکشی کنید (توجه داشته باشید استفاده از صابون های معطر در دراز مدت ممکن است به بافت سیلیکونی کاپ آسیب وارد کرده و سبب ایجاد حساسیت و التهاب واژن شود)

ضدعفونی کردن کاپ بعد از اتمام قاعدگی

کاپ به مدت 3 تا 5 دقیقه به روش ذکر شده جوشانده شود و در هوای آزاد و ترجیحا در مقابل نور مستقیم آفتاب خشک شود و برای استفاده بعدی در کیسه مخصوص خود نگهداری شود (کاپ قاعدگی در کیسه هایی که در آن جریان هوا وجود ندارد نگهداری نشود)

تمیز کردن کاپ بیرون از خانه

یک بطری آب به همراه داشته باشید که در صورت عدم دسترسی به شیر آب بتوانید کاپ خود را به راحتی آبکشی کنید.

سوراخ های کاپ

از آنجایی که سوراخ های کاپ نقش مهمی در ایجاد مکش بین کاپ و دیواره واژن دارند پس در هر بار آبکشی از تمیز بودن سوراخ ها مطمئن شوید. برای اینکار داخل آن را با آب پر کنید و به صورت برعکس روی کف دست قرار دهید و با فشار دادن، آب را با فشار از داخل آن خارج کنید. از وسایلی مثل خلال دندان هم جهت تمیز کردن سوراخ های کاپ می توانید استفاده کنید.

تغییر رنگ کاپ

بهترین روش برای جلوگیری از ایجاد این تغییر رنگ، شستن با آب سرد بعد از هر بار تخلیه است و اطمینان داشته باشید که تغییر رنگ جزئی مشکلی در عملکرد کاپ ایجاد نمی کند.

هموگلوبین خون خاصیت رنگ دهی دارد و تغییر رنگ کاپ پس از چند ماه استفاده، طبیعی است. می توانید در هنگام جوشاندن کاپ کمی نمک به آن اضافه کنید. اگر در هنگام جوشاندن کاپ از آب و سرکه استفاده می کنید، نسبت آنها به صورت 9 واحد آب و 1 واحد سرکه باشد که در این حالت اثر کدری و بوی نامطلوب ناشی از خون از بین می رود. قرار دادن 10 دقیقه ای در آب اکسیژنه 3 درصد هم جهت از بین بردن تغییر رنگ موثر است. حتما باید پس از خارج کردن کاپ، آن را به خوبی با آب بشویید تا اثری از سرکه و آب اکسیژنه باقی نماند.

مزایا

•        مقرون به صرفه :  شما برخلاف تامپون و پد بهداشتی که باید به طور مداوم خریداری شوند، برای تهیه کاپ قاعدگی یکبار هزینه پرداخت می کنید و به طور متوسط سالانه تا نیم میلیون تومان کاهش هزینه خواهید داشت در صورتی که این مقدار کاهش هزینه، برابر با قیمت بهترین انواع کاپ های قاعدگی است.

•        ایمن تر از تامپون : کاپ به جای جذب خون قاعدگی، آن را جمع آوری می کند و فرد کمتر در خطر ابتلا به سندروم شوک توکسیک (TSS) خواهد بود که یک عفونت باکتریایی نادر مرتبط با استفاده از تامپون است. به علاوه کاپ های قاعدگی سیلیکونی سبب خشکی، التهاب و حساسیت نمی شوند و بر خلاف تامپون خشکی واژن را به دنبال ندارند.

•        خون بیشتری نسبت به تامپون و پد بهداشتی نگه می دارد (3 تا 4 برابر آنها ظرفیت دارد)

•        برای محیط زیست بهتر از تامپون و پد بهداشتی است یعنی از ورود زباله های غیرقابل بازیافت بیشتری به محیط زیست خودداری می شود

•        همزمان با داشتن IUD قابل استفاده است

معایب

• عدم راحتی در اولین استفاده ( احساس پیچیدگی در جاگذاری و خروج کاپ )
• احساس ناخوشایندی (ناشی از جاگذاری اشتباه یا انتخاب سایز نامناسب)
• ممکن است سبب ایجاد عفونت شود که نادر است

نکات کاربردی

• برای جلوگیری از نشت خون از کاپ قاعدگی، فواصل تخلیه کاپ را کم کنید (توصیه می شود در اولین دوره استفاده از کاپ هر 4 ساعت یکبار آن را تخلیه کنید تا زمان تخلیه آن برای دوره های بعدی را تخمین بزنید)
• تا زمانی که روش دقیق استفاده از کاپ قاعدگی را به طور کامل یاد نگرفته اید  جهت جلوگیری از کثیف شدن لباس ناشی از نشت خون از کاپ، بهتر است از پد روزانه یا نوارهای بهداشتی کوچک استفاده کنید.
• درصورتی که بعد از چند بار استفاده از کاپ، ساقه ی آن سبب ایجاد ناراحتی شود آن را قبل از جاگذاری تا حد مورد نیازتان کوتاه کنید.
• کاپ قاعدگی را به صورت عمودی وارد نکنید.

• اگر خونریزی قاعدگی به مقداری باشد که از لباس زیر عبور کند، بیش از 8 روز طول بکشد، همراه با دفع لخته های بزرگ باشد و به قدری باشد که هر ساعت مجبور به تعویض پد، تامپون یا کاپ شوید خونریزی قاعدگی شما سنگین محسوب می شود.

پریود باکس مدبی